Umysł jest pewnego rodzaju drogowskazem, za którym nieustannie podążamy. To często nieodkryta tajemnica, mająca ogromny wpływ na wszystkie aspekty naszego życia. Tam kreujemy rzeczywistość i znajdujemy swoją przystań.  Umysł to centrum wszystkiego. W połączeniu z ciałem i zmysłami tworzy naszą świadomość. Steruje funkcjami motorycznymi, czuciowymi, odpowiada za myślenie oraz percepcję, determinując postrzeganie rzeczywistości. Umysł stanowi integralną część naszego jestestwa, nieustannie oddziałując na wszystkie aspekty życia. Nadzoruje myśli i odczucia, wpływając na podejmowane działania oraz decyzje. Istnieje przekonanie, że może on być potężnym sługą lub niebezpiecznym panem. 

Umysł Ajurwedyjski

Ajurweda postrzega umysł w kontekście wielowymiarowości. Oznacza to, że istnieją trzy stany umysłu charakteryzujące się odmiennymi energiami mającymi ogromny wpływ na przebieg naszego życia. Odpowiadają one za cierpienia, choroby, niewłaściwe zachowania, egoistyczne pragnienia oraz zaburzenia równowagi w przepływie witalności. Jak je zatem rozpoznać oraz sklasyfikować?

Ajurwedyjski umysł składa się z trzech energii: rajas, tamas oraz sattva. Poniżej przedstawiam krótką charakterystykę każdej z nich. 

• Tamas – to stan ciemności, otępienia oraz wycofania. Charakteryzuje się brakiem aktywności, ignorancją oraz skłonnościami depresyjnymi. Odpowiada za jedną z najważniejszych funkcji życiowych – sen. 

Osobowość typu tamas charakteryzuje się głębokimi blokadami psychicznymi oraz brakiem działania. Ma skłonności depresyjno – lękowe i unika brania odpowiedzialności za swoje życie. Cechuje ją ospałość, apatia oraz dążenie do autodestrukcji. Osoby, których umysł zdominowany jest przez tamas, zazwyczaj nie potrafią określić swojego problemu, a choroby traktują jako nieodzowną część jestestwa. Są zamknięte na wszelkie metody, które mogłyby przynieść im ulgę w cierpieniu. Nie potrafią się także o siebie zatroszczyć. 

• Rajas- to stan aktywności, pasji i zamętu. Charakteryzuje się ambitnym, dynamicznym, a nawet niezrównoważonym działaniem opierającym się często o gorący temperament. 

Osobowość typu rajas charakteryzują pokłady niespożytej energii, często spalającej się z powodu nadaktywności. Umysły te bywają niespokojne, niecierpliwe i nieustannie pobudzone. Odznaczają się niezdecydowaniem, impulsywnością oraz brakiem konsekwencji w podejmowanych działaniach. Są kontrolujące i przejawiają skłonności manipulacyjne. Niechętnie poddają się leczeniu, obwiniając innych za swoje problemy. Często osiągają zamierzone cele materialne oraz życiowe, nie zdając sobie jednak sprawy ze swojego przeznaczenia duchowego, co przysparza im wielu cierpień. 

• Sattva – to zrównoważony stan najwyższej inteligencji, odwagi i oświecenia. Charakteryzuje się spokojem umysłu, równowagą oraz harmonią. 

Osobowość typu sattva wyróżnia spokojna, zrównoważona natura pozwalająca w pełni cieszyć się życiem. To najwyższy stan umysłu, do którego wszyscy dążymy. Cechuje go harmonijna natura oraz lekkość w każdym aspekcie życia. Osoby odznaczające się typem umysłu sattva posiadają niezwykłą zdolność adaptacji, dzięki czemu unikają chorób, a przykre doświadczenia przekuwają w wartościowe lekcje. Są doskonałymi i sprawiedliwymi przywódcami, którzy rozumieją, że wszystkie żywe istoty są ze sobą połączone. Często posiadają także właściwości uzdrawiające. 

Sattva, czyli życiowa harmonia

Sattva to stan, który pragnie osiągnąć każdy. Warto jednak pamiętać, że ludzkie umysły posiadają w swej naturze jednocześnie trzy przedstawione powyżej cechy: tamas, rajas i właśnie sattva. Zdarza się oczywiście, że jedna z nich jest silnie dominująca i wtedy należy zastosować odpowiednią terapię. Bardzo często jednak chwilowa ekspansja danej energii zależy od tak prozaicznych czynników jak pora dnia, faza księżyca lub cykl menstruacyjny. Kiedy jesteśmy przygnębieni oraz odczuwamy brak energii – dominuje tamas. Rajas możemy zauważyć, gdy czujemy się niespokojni i nienaturalnie pobudzeni. Dominację sattvy zaobserwujemy, odczuwając spokój oraz wyciszenie. Warto zwracać uwagę na nasze samopoczucie, ponieważ dzięki temu łatwiej rozpoznamy aktualną fazę naszego umysłu. Poprzez odpowiednią reakcję szybciej nauczymy się go kontrolować, wprowadzając w pożądany stan sattva.

Jak zatem dążyć do osiągnięcia stanu sattva?

Guna (jakość, atrybut) Sattva (dobro, czystość), potocznie tłumaczona „jakość dobroci”, oznacza osiągnięcie stanu, w którym nasz umysł jest spokojny, czysty i harmonijny. To równowaga pomiędzy nadaktywnością a otępieniem. Jej symbolem jest biel – kolor pokoju. Zwiększony poziom energii sattva działa pozytywnie na umysł oraz ciało, równoważąc nas zarówno na poziomie duchowym oraz mentalnym. Charakteryzuje się następującymi cechami:

• dobroć, troska o innych
• pogoda ducha, wdzięczność
• mądrość, dojrzałość
• uczciwość, dobra wola, sprawiedliwość
• szacunek do wartości duchowych
• wewnętrzny rozwój

Osiągnięcie harmonijnego stanu umysłu sattva jest możliwy dzięki pracy nad sobą poprzez zastąpienie szkodliwych nawyków zdrowymi. 

• Dieta – warto zacząć od właściwego pożywienia bogatego w warzywa, owoce, zioła i zdrowe zboża. Pokarm powinien być czysty, a otrzymywanie go nie może krzywdzić żadnej żywej istoty. 

• Balans – polega na zachowaniu równowagi życiowej pomiędzy pracą a czasem wolnym.

• Higiena – niezwykle ważne jest utrzymywanie w czystości siebie oraz swojego otoczenia, ponieważ ma to wpływ na podnoszenie naszych wibracji.

• Relacje z innymi – mają ogromny wpływ na nasze samopoczucie, dlatego niezwykle ważne jest, aby otaczać się pozytywnymi i rezonującymi z naszą energią przyjaciółmi. 

• Sen – dbanie o odpowiednią higienę snu jest bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Poranne wstawanie w połączeniu z wczesnym chodzeniem spać zapewni nam optymalną ilość godzin na regenerację. 

• Natura – obcowanie z przyrodą doskonale wpływa na nasz umysł oraz ciało. Warto również stosować uziemianie, chodząc boso po ziemi. 

• Wewnętrzna cisza – energię sattva można osiągnąć również poprzez regularne medytacje lub praktykowanie jogi. Oddali nas to od iluzji świata, przybliżając do prawdziwego „ja”.

Harmonijny stan sattva to energia wewnętrznej równowagi. Często, aby go osiągnąć, musimy przejść przez wszystkie etapy naszej świadomości. Wymaga to zazwyczaj niestrudzonej pracy nad sobą. Przybliży nas to do pożądanego stanu umysłu sattva.