Nadchodzi wiosna! Powoli, niespiesznie i nieśmiało puka do naszych przemarzniętych ogrodów. Zauważamy ją w porannym śpiewie ptaków, szumie delikatnego wiatru oraz w wystających z ziemi krokusach. Wszystko powoli zaczyna budzić się do życia. To bez wątpienia najpiękniejsza pora roku, która niezmiennie dodaje nam skrzydeł. Wiosna to także wyjątkowy czas z ajurwedyjskiego punktu widzenia. Jest to bowiem najlepsza pora na oczyszczanie i pozbywanie się tego, co nam nie służy, robiąc jednocześnie miejsce na nowe. Aby dowiedzieć się więcej na temat tego, jak najlepiej zadbać o siebie w tym czasie, wartko przyjrzeć się rytmowi natury i życiu w zgodzie z nim. 

Ritucharya- z rytmem pór roku. 

Przed rozwojem cywilizacji nasi pradawni przodkowie żyli w zgodzie ze ściśle określonym rytmem. Jego codziennym wyznacznikiem był biorytm związany z cyklem dnia i nocy, a w szerszej skali – fazy księżyca oraz zmieniające się pory roku. To właśnie ich wpływem na nasze życie zajmuje się ritucharya.  

Słowo to jest zlepkiem dwóch wyrazów: ritu, co oznacza porę roku oraz charya- zalecenia. Reasumując, ritucharya to zalecenia, których należy przestrzegać podczas określonych pór roku, aby być zdrowym i pełnym sił witalnych. 

Ten odwieczny rytm wyznaczany przez naturę jest dla nas niezwykle ważny, ponieważ stanowimy jej nierozerwalną część, a zmiany zachodzące w przyrodzie mają na nas ogromny wpływ. Ritucharya pomaga nam przede wszystkim zrozumieć, jaka dosha dominuje podczas konkretnej pory roku. Jesienią oraz wczesną zimą stopniowo zaostrza się dosha vata, latem- pitta, natomiast wiosną i w porze monsunowej- kapha. Posiadając tę wiedzę, możemy zrównoważyć nasz organizm i przyczynić się do jego samoleczenia. Warto również pamiętać, aby wszystkie zalecenia dostosowywać do naszego typu ajurwedyjskiego.

Ajurweda zachęca nas do życia w zgodzie ze zmieniającymi się porami roku, ponieważ zagwarantuje nam to nie tylko zdrowie, ale również doskonałe samopoczucie. 

Pory roku według ajurwedy.

Podział pór roku według ajurwedy nie jest do końca spójny z tym, co doskonale znamy na co dzień, ponieważ jest ich aż sześć! A w ajurwedyjskim cyklu są cztery podstawowe i dwie przejściowe pory roku. Przede wszystkim rok astronomiczny podzielony jest na dwa główne okresy, które wyznacza położenie Słońca oraz zależność ułożenia Słońca i Ziemi względem siebie. W każdym z tych okresów wyróżniamy po trzy pory roku.

• Uttarayana

Jest to czas rozpoczęcia wędrówki słońca (dzień po przesileniu zimowym ok. 22 grudnia) w kierunku północnym. Podróż ta trwa pół roku aż do przesilenia letniego. W tym czasie temperatura stopniowo się ociepla i jest coraz bardziej sucho. 

W okresie Uttarayany wyróżniamy trzy pory roku:

– Shishira (15 stycznia- 15 marca) – zima

– Vasanta (15 marca- 15 maja) – wiosna

– Grishma (15 maja- 15 lipca) – lato

• Dakshinayana

To ruch słońca na południe od równika wyznaczający sześciomiesięczną wędrówkę rozpoczynającą się ok. 16 lipca. Jest to okres pomiędzy przesileniem letnim i zimowym, w którym temperatura stopniowo się ochładza. 

W okresie Dakshinayana wyróżniamy trzy pory roku:

– Varsha (15 lipca- 15 września) – pora monsunowa zwana także późnym latem

– Sharata (15 września- 15 listopada) – jesień

– Hemanta (15 listopada- 15 stycznia) – wczesna zima

Wiosna, ach to ty!

Ajurwedyjska wiosna, zwana Vasanta, znajduje się w okresie Uttarayany i trwa od 15 marca do 15 maja. Jest to czas, kiedy zwiększa się udział nagromadzonych zimą elementów kaphy i osłabia się ogień trawienia agni. To doskonały moment na oczyszczenie naszego organizmu z toksyn oraz złogów, dając jednocześnie miejsce na regenerację. 

Jak przygotować nasz organizm wiosną?

• Warto przede wszystkim zacząć od właściwego doboru składników pokarmowych naszej wiosennej diety. Powinna być ona lekkostrawna i sucha, uzupełniona ciepłymi napojami.

• W okresie wiosennym należy spożywać potrawy z kaszy jaglanej, orkiszowej oraz gryczanej. Dietę można urozmaicić również wieloma warzywami, np. jarmużem, rukolą, porem, brokułami, kalafiorem, brukselką, kapustą, pietruszką, marchwią lub szparagami. Jeżeli chodzi o przyprawy, doskonale sprawdzi się majeranek, chrzan, kminek, rozmaryn, bazylia, szałwia, tymianek, papryka, kardamon, cynamon lub goździki. Idealnym dopełnieniem naszych potraw będą także świeże zioła ogrodowe. 

• Owoce należy jeść z umiarem-najlepiej w godzinach przedpołudniowych.
• Powinniśmy unikać orzechów, ziaren, suszonych owoców oraz mlecznych koktajlów. Słodzić natomiast powinno się tylko miodem.
• Warto pomyśleć również o ograniczeniu jedzenia mięsa, które można zastąpić lekkostrawnymi strączkowymi warzywami, jak fasola czy soczewica. Tłuszcze natomiast przyjmować pod postacią ghee, oleju gorczycowego lub oliwy z oliwek. 
• Według ajurwedyjskiej wiosennej diety nabiał powinno się spożywać na ciepło, najlepiej w formie złotego mleka lub maślanki z przyprawami.
• Wiosną zaleca się również krótkoterminowe głodówki.
• Pamiętajmy, że ruch to zdrowie, a wiosna to najlepszy moment na outdoorowe aktywności fizyczne. Słoneczna pogoda sprzyja produkcji witaminy D w organizmie, co przekłada się również na poprawę naszej sylwetki. 
• Do codziennej rutyny warto włączyć szczotkowanie ciała na sucho oraz masaże pobudzające limfę. 

Pamiętajmy, żeby odpowiednio dbać o siebie nie tylko wiosną, ale przez cały rok.  Warto kierować się ajurwedyjskimi wskazówkami dedykowanymi poszczególnym porom roku. Dzięki temu zachowamy zdrowie, energię i pogodę ducha.